امروزه با توجه ضرورت الکترونیک‌سازی و هوشمندسازی شهرها، شرایط مدیریت کلان‌شهرها نسبت به ۵۰ سال گذشته پیچیده‌تر شده است و فرایندها و خدمات متعددی با ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایجاد کرده است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، سال‌های زیادی است برنامه‌ریزان شهری به این نتیجه رسیده‌اند که برای اداره هر چه بهتر شهر و الکترونیک‌سازی آن باید از ابزار فناوری اطلاعات به‌صورت عملیاتی و بهینه استفاده شود تا سرعت و دقت هر فعالیت افزایش یابد.
حرکت به سمت تحقق شهر الکترونیک، شهروند الکترونیک و شهرسازی الکترونیک، ضرورت عصر حاضر است، در نتیجه مدیران و برنامه‌ریزان باید برای فراهم آوردن بسترهای اجتماعی، فرهنگی، ایجاد زیرساخت‌های فناورانه، همچنین تغییر ساختار مدیریت شهری تلاش کنند.
«شهر الکترونیک» شهری است که در آن خدمات به صورت الکترونیکی به شهروندان ارائه شود، البته برای تحقق کامل و همه‌جانبه شهرسازی الکترونیک به‌عنوان بخشی از شهر الکترونیک، باید به جنبه اجتماعی و فرهنگی این موضوع نیز توجه کنیم.
شهرهای کشور نیازمند شهروندی آگاه و مسلط نسبت به شرایط مدیریتی جدید و آگاه و در عین حال متعهد به ساختار شهر الکترونیک است؛ به‌تازگی شهرداری اصفهان با راه‌اندازی سامانه «سرای ۱۰» و اقدامات نوین دیگر گام‌هی بلندتری برای تحقق شهر الکترونیک برداشته است که به‌منظور آگاهی از این اقدامات و برنامه‌ها، گفت‌وگویی با امید علی‌اصغری، مدیر پروژه شهرسازی الکترونیک معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان انجام داده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
شهرسازی الکترونیک چیست و چه طرح‌هایی در قالب آن انجام شده است؟
مدیریت شهرسازی الکترونیک یکی از واحدهای فعال در معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان است که زیر نظر شخص معاون شهرسازی و معماری اداره می‌شود.
پیاده‌سازی سامانه‌های مربوط به شهرسازی، انجام وب سرویس‌ها، ارتباط با دیگر سازمان‌ها و ادارات و همچنین مدیریت واحد برون‌سپاری خدمات شهرسازی شهر اصفهان که در حال حاضر ۳۹ دفتر فعال در سطح شهر وجود دارد که حدود ۸۰ نفر در حال انجام استعلامات دفترخانه و بانک‌ها در قالب برون‌سپاری هستند، به عهده این واحد است؛ واحد برون‌سپاری از زمان آغاز به‌کار سامانه شهرسازی «سرای ۸»، فعالیت خود را آغاز کرد.
از سال ۱۳۹۵ که سامانه سرای ۸ آغاز به‌کار کرد، پروانه ساختمان و تمام خدمات شهرسازی روی این سیستم بارگذاری شد و به‌صورت عملی تمام فعالیت‌ها از طریق سیستم انجام می‌شود؛ این سامانه ارتباط داخلی شهرداری را تقویت کرد و ارتباط با شهروندان نیز در سامانه «سرای ۱۰» تقویت شد.
چه پروژه‌های عملیاتی در طرح شهرسازی الکترونیک وجود دارد؟
پروژه سامانه صدور پروانه الکترونیکی «سرای ۱۰»، ارتقا یافته سامانه سرای ۸ است و به‌عنوان یکی از پروژه‌های اصلی شهرسازی الکترونیک، در مناطق پانزده‌گانه شهرداری اصفهان اجرایی شده و قابل بهره‌برداری است. با توجه به اینکه بهره‌برداری از سامانه سرای ۱۰ اقدام مهمی در حوزه شهرسازی الکترونیک بوده است، امیدواریم بتوانیم به صورت بهینه از آن استفاده کنیم.
یکی از موضوعات شهرسازی الکترونیک، ارتباط با دیگر نهادها است که در حال حاضر ارتباط با سازمان میراث فرهنگی و کانون کارشناسان رسمی دادگستری برای درخواست‌های پروانه ساختمانی به صورت الکترونیک انجام می‌شود.
سامانه شهرسازی سرای ۱۰ (سامانه هوشمند توسعه شهری) چه قابلیت‌هایی دارد؟
مشاهده آرشیو الکترونیکی پرونده توسط شهروند پس از محرز شدن هویت آن برای کارشناس بازدید، پرداخت آنلاین هزینه تراکم و عوارض‌ها، امکان ارتباط دوسویه شهروند و کاربر، انجام اقدامات و فرایندها به‌صورت غیرحضوری، کاهش مدت زمان صدور پروانه، نیاز نداشتن به نقشه معماری، ارائه شفاف محاسبات پروانه ساختمان به شهروندان، محاسبه حداکثر پتانسیل پلاک به‌صورت خودکار، امکان پیگیری درخواست از طریق تلفن همراه و دسترسی به آرشیو پرونده بدون واسطه و از طریق سیستم، از جمله مزایای سامانه شهرسازی سرای ۱۰ است.
یکی از مشکلاتی که شهروندان هنگام صدور پروانه ساختمان با آن دست‌وپنجه نرم می‌کردند، این بود که در زمان دریافت پروانه ساختمان در صورتی که آن ساختمان تخلفی داشت و گاهی در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ بدون پروانه ساخته شده بود، ابتدا باید درخواست خود را ثبت می‌کردند و پس ارسال پرونده به کمیسیون ماده ۱۰۰ و پرداخت جریمه، قلع و قمع این ساختمان انجام می‌شد، اما در سیستم جدید، تخلفات احتمالی پلاک بررسی نمی‌شود و به‌صورت مستقیم برای صدور پروانه اقدام و تخلفات در زمان نقل‌وانتقال بررسی می‌شود.
با توجه به اینکه این سامانه در روزهای ابتدایی اجرا و بدون حضور شهروند در حال اجرا است برخی از کاربران سرای ۱۰ هنوز کارتابل‌محور نیستند که با دریافت آموزش‌های لازم، زمان صدور پروانه اولیه به‌غیر از زمان بازدید کارشناسان، حدود دو تا سه‌روز به‌طول می‌انجامد.
بعضی از نقاط شهر اصفهان همچون سپاهان‌شهر، شهرک ولی‌عصر و محدوده‌های تاریخی شامل مصوبه‌های خاص هستند و سیستم به‌صورت خودکار حداکثر ظرفیت ارتفاعی پلاک مورد نظر را بر اساس مصوبات مربوطه مشخص می‌کند.
پروانه الکترونیک چگونه صادر می‌شود؟
پس از انجام ثبت‌نام اولیه و ثبت اطلاعات شخصی در سامانه my.isfahan.ir (قسمت درخواست پروانه ساختمانی) ، دریافت نام کاربری و رمز عبور، ثبت درخواست برای پلاک مورد نظر طبق کد نوسازی آن انجام می‌شود و سپس بارگذاری مدارکی همچون اسناد مالکیت در این مرحله انجام می‌شود؛ پس این اقدامات، درخواست ثبت شده و به شهرداری ارسال می‌شود که زمان بازدید پیشنهادی نیز توسط مالک قابل انتخاب است.
کارشناس بازدید با حضور در محل، اصل مدارک را با مدارک بارگذاری شده در سامانه تطابق می‌دهد و پس از تأیید آن، شهروند نیز با ورود به کارتابل خود در سامانه my.isfahan.ir می‌تواند به‌صورت ۲۴ ساعته به آرشیو پرونده دسترسی داشته باشد.
پس از ثبت درخواست توسط شهروند در سامانه، بازدید از محل توسط کارشناس، عبور از مراحل طرح تفصیلی و کنترل کاربری و موارد مربوطه، تأیید بعضی از آیتم‌ها توسط معاون شهرسازی منطقه انجام می‌شود و نهایت ظرفیت ارتفاعی به رؤیت او می‌رسد و با تأیید آن، درخواست به کارتابل شهروند ارسال می‌شود. شهروند نیز حداکثر ظرفیت ارتفاعی از نظر تعداد طبقات، سطح اشغال و چیدمان را مشاهده و در صورت تأیید، مبلغ تقریبی پروانه ساختمان را به‌صورت شفاف رصد می‌کند که در کارتابل مالک قابلیت اقدام برای کاهش ارتفاع مجاز و کاهش هزینه‌ها وجود دارد.
شهروند برای دریافت پروانه ساختمان می‌تواند نحوه پرداخت را طبق شرایط مصوب شورای اسلامی شهر اصفهان مشخص و پرداخت کند؛ اولین پرداخت ۳۰ درصد از کل مبلغ پروانه ساختمان است و شهروند می‌تواند مابقی را مطابق مصوبات، به‌صورت اقساط پرداخت کند.
پرداخت متفرقه مبلغ همچون تهاتر نیز در سامانه سرای ۱۰ دیده شده است و شهروندان می‌توانند با ارائه درخواست در این خصوص، منتظر تأیید مسئول مربوطه در شهرداری باشد و در صورت لزوم به شهرداری مرکزی مراجعه کنند.
مدت زمان صدور پروانه اولیه ساختمان الکترونیک در صورتی که همه اقدامات به صورت ایده‌آل پیش‌رود، دو تا سه روزه است.
استفاده از سامانه سرای ۱۰ برای صدور پروانه ساختمان، چه تأثیری در کاهش واسطه‌گری و افزایش شفافیت دارد؟
با توجه به اینکه یکی از اهداف اصلی استفاده از این سامانه که مدنظر شهردار و شورای اسلامی شهر اصفهان نیز بوده است، حذف واسطه‌ها و شفافیت امور و تسریع در فرایند صدور پروانه ساختمان است که با استفاده از آن، این موضوعات عملیاتی می‌شود و افزایش سرعت و دقت در صدور این پروانه را به‌همراه دارد.
بهره‌برداری از سامانه سرای ۱۰ با چه چالش‌هایی همراه بوده است؟
در حال پیاده‌سازی و اجرای این سامانه در مناطق پانزده‌گانه شهرداری هستیم و تاکنون آموزش کارشناسان مناطق و کنترل دسترسی‌ها در برخی مناطق انجام شده است. مدیران مناطق نیز در این باره همکاری لازم را دارند و تمام بدنه شهرسازی شهرداری مناطق پیگیر این موضوع هستند.
در حال حاضر بیش از ۱۶۰ درخواست صدور پروانه در سامانه سرای ۱۰ جاری است و در حال انجام روند قانونی است.
شهروندان برای استفاده از قابلیت‌های شهرسازی الکترونیک باید چه نکاتی را رعایت کنند؟
با توجه به اینکه در سامانه سرای ۱۰ در گام نخست، دو درخواست اصلی برای تخریب و بازسازی بنا و احداث بنا فعال است، در تلاش هستیم تا دیگر درخواست‌های پروانه ساختمان همچون اصلاح پروانه و تعویض پروانه را نهایی و عملیاتی کنیم.
درخواست‌های مربوط به سفت‌کاری، پایان‌کار و استعلامات نیز تا پایان سال جاری روی این بستر پیاده‌سازی می‌شود؛ البته شهروندان نیز می‌توانند اشکالات و ایرادات سامانه سرای ۱۰ را گزارش کنند تا اقدامات لازم را برای رفع آنها انجام دهیم.
۱۲ تیرماه ۱۴۰۱